Татарча изложение «Карт өәнке моңы|Карт оянке моны» (317 сүз)

Изложение на татарском языке на тему «Карт өянке моңы»/»Карт оянке моны»Бер якшәмбедә мин нәрсәдер гөрселдәп ауган тавышка дерт итеп уянып киттем. Укырга барасы булмагач, якшәмбе көнне туйганчы йоклый торган гадәт бар иде. Уянуым булды, никтер күңелем шомланды, урынымнан тиз генә сикереп тордым. Әни мич янында кайнаша. Мин йокыдан торганда, ул берәр шаян сүз әйтә, елмая тор­ган иде. Бүген исә күзен генә сирпсп алды, бер сүз эндәшмәде. Тыш га ииктер ала каргалар, чәүкәләр хәвефле чыркылдаша, кемнәрнеңдер өзек-өзек кычкырып сөйләшкәне ишетелеп кала. Мине иртән йокыдан уяткан да шул тавышлар булгандыр әле. Тиз генә киендем дә урамга атылдым. Әни артымнан: «Кал йөрисен, нәрсә калган анда сина!» — дин. ачулы кычкырып калды.

Өнемме бу, төшемме? Урамның бусннан-буена. ботак-чатакларын калкытып, безнеи карт өянке я га. Ул ауган чакта карта оялары күч-күч булып бөтен тирә-юньгә сибелгән. Мин башга сулышымны ала алмыйча катып калдым. Тамагыма төер тыгылды, күземнән мөлде­рәп яшь акты. Үзем дә сизмәстән: «Өянкене, карт өянкене нишләт­тегез?!» — дип. кыргый тавыш белән кычкырып жибордем. Мин карт өянкенең ярдәм сорап сыкравын бөтен барлыгым белән ишелдем. Аны күгәреп үз у рынына утырту мөмкин түгел, өметләр киселгән, шулай да үз-үземне аңыштырмый, киселгән өянке гөбе янында кайнашкан кешеләр янына ташландым. Югары очның Пианчук кушаматлы Сабит абзый белән Гатуф абзый, әянке кәүсәсенә сөялеп, тәмәке төрәләр. Яннарында әлекгр пычкысы ята. Өянке гөбе юпь-юеш. Елый ул. валлаһи, елый, авыртудан, сыкранудан елый. Шундый агачка куллары күтәрелгән кешеләрне каргап елый. Өянке аугач. Акәбинен йорты күлмәген салдырып алган сабыйга охшап тора. Аның ябылмыйча калган өйалды ишеге җилдә боргәләнә-бәрголәнә сыкрый иде. Мин. ярсуымнан, ачуымнан, кочсезлсгсмнэн гажиз булып, йомарланган йодрыкларым белән Пианчукка таптандым: «Ник кистегез оянксне? Ни хакыгыз бар?! Нишләттегез?» — Сабит мине каурый селтәгән кебек бер кулы белән генә селтәп ыргытты да: «Г абдрахман, ал көче­геңне».— дип әтигә кычкырды. Мин ауган агач янында җыелышкан кешеләр арасында әтине күреп алдым. Әти зур-зур адымнар белән минем янга килде до җилкәмә кулын куйды. «Әйдә. улым, берни эшләп булмый ипле».— диде. Мин тыела алмый үксеп елый илем. Ул арада киселгән агач яиына кешеләр җыелыша башлады. «Харап кына иткәннәр өянкене», «Ах, кансызлар». — дигән сүзләр ишетелеп алды. (317 сүз)

*Транслит*

Бер якшэмбедэ мин нэрсэдер горселдэп ауган тавышка дерт итеп уянып киттем. Укырга барасы булмагач, якшэмбе конне туйганчы йоклый торган гадэт бар иде. Уянуым булды, никтер кунелем шомланды, урынымнан тиз генэ сикереп тордым. Эни мич янында кайнаша. Мин йокыдан торганда, ул берэр шаян суз эйтэ, елмая тор­ган иде. Буген исэ кузен генэ сирпсп алды, бер суз эндэшмэде. Тыш га ииктер ала каргалар, чэукэлэр хэвефле чыркылдаша, кемнэрнендер озек-озек кычкырып сойлэшкэне ишетелеп кала. Мине иртэн йокыдан уяткан да шул тавышлар булгандыр эле. Тиз генэ киендем дэ урамга атылдым. Эни артымнан: «Кал йорисен, нэрсэ калган анда сина!» — дин. ачулы кычкырып калды.

Онемме бу, тошемме? Урамнын бусннан-буена. ботак-чатакларын калкытып, безнеи карт оянке я га. Ул ауган чакта карта оялары куч-куч булып ботен тирэ-юньгэ сибелгэн. Мин башга сулышымны ала алмыйча катып калдым. Тамагыма тоер тыгылды, куземнэн молде­рэп яшь акты. Узем дэ сизмэстэн: «Оянкене, карт оянкене нишлэт­тегез?!» — дип. кыргый тавыш белэн кычкырып жибордем. Мин карт оянкенен ярдэм сорап сыкравын ботен барлыгым белэн ишелдем. Аны кугэреп уз у рынына утырту момкин тугел, ометлэр киселгэн, шулай да уз-уземне аныштырмый, киселгэн оянке гобе янында кайнашкан кешелэр янына ташландым. Югары очнын Пианчук кушаматлы Сабит абзый белэн Гатуф абзый, эянке кэусэсенэ соялеп, тэмэке торэлэр. Яннарында элекгр пычкысы ята. Оянке гобе юпь-юеш. Елый ул. валлахи, елый, авыртудан, сыкранудан елый. Шундый агачка куллары кутэрелгэн кешелэрне каргап елый. Оянке аугач. Акэбинен йорты кулмэген салдырып алган сабыйга охшап тора. Анын ябылмыйча калган ойалды ишеге жилдэ боргэлэнэ-бэрголэнэ сыкрый иде. Мин. ярсуымнан, ачуымнан, кочсезлсгсмнэн гажиз булып, йомарланган йодрыкларым белэн Пианчукка таптандым: «Ник кистегез оянксне? Ни хакыгыз бар?! Нишлэттегез?» — Сабит мине каурый селтэгэн кебек бер кулы белэн генэ селтэп ыргытты да: «Г абдрахман, ал коче­генне».— дип этигэ кычкырды. Мин ауган агач янында жыелышкан кешелэр арасында этине куреп алдым. Эти зур-зур адымнар белэн минем янга килде до жилкэмэ кулын куйды. «Эйдэ. улым, берни эшлэп булмый ипле».— диде. Мин тыела алмый уксеп елый илем. Ул арада киселгэн агач яиына кешелэр жыелыша башлады. «Харап кына иткэннэр оянкене», «Ах, кансызлар». — дигэн сузлэр ишетелеп алды. (317 суз)Еще изложения на татарском языке со схожей к «Карт оянке моны» тематикой (перейти к сборнику татарских сочинений нашего сайта)